ภัยแล้งในฤดูกาลปี 2563 ถือว่าเกิดขึ้นเร็วกว่าปีก่อนหน้า และส่อเค้าความรุนแรงยาวนานมากขึ้นไปอีก จากปริมาณน้ำในเขื่อนที่ลดลง 33.1% เมื่อเทียบกับงวดเดียวกันของปีก่อน ซึ่งเป็นการลดลงในแทบทุกภาคของประเทศ และยังเป็นระดับน้ำที่วิกฤติกว่าในปี 2558 ที่เกิดภัยแล้งรุนแรง

ดูได้จากข้อมูลสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) ปัจจุบันแหล่งน้ำต่าง ๆ ทั่วประเทศมีปริมาณน้ำรวมทั้งสิ้น 49,349 ล้านลูกบาศก์เมตร แต่เป็นปริมาณน้ำที่ใช้การได้เพียง 25,273 ล้านลูกบาศก์เมตร ขณะที่ 14 เขื่อนใหญ่ทั่วประเทศระดับน้ำอยู่ในภาวะวิกฤติ

เช่น เขื่อนภูมิพล จังหวัดตาก เหลือน้ำใช้การได้ 18% ของความจุเขื่อน, เขื่อนสิริกิติ์ จังหวัดอุตรดิตถ์ เหลือน้ำ 29%, เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ จังหวัดลพบุรี เหลือน้ำ 23% แต่ที่น่าห่วงเป็นพิเศษ คือ ในพื้นที่ภาคอีสาน ซึ่งน้ำในเขื่อนเหลือน้อยมาก อย่างเขื่อนจุฬาภรณ์ จังหวัดชัยภูมิ ปัจจุบันเหลือน้ำในเขื่อนใช้การได้แค่ 6% ส่วนเขื่อนอุบลรัตน์ จังหวัดขอนแก่น ปริมาณน้ำล่าสุดไม่เพียงพอแล้ว ต้องนำน้ำก้นอ่างมาใช้

ขณะที่กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) ได้ประกาศพื้นที่ประสบภัยพิบัติแล้ว 16 จังหวัด แบ่งเป็น ภาคเหนือ 4 จังหวัด ได้แก่ เชียงราย น่าน เพชรบูรณ์ และอุตรดิตถ์ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 7 จังหวัด ได้แก่ นครพนม มหาสารคาม บึงกาฬ หนองคาย บุรีรัมย์ กาฬสินธุ์ และนครราชสีมา และภาคกลาง 5 จังหวัด ได้แก่ กาญจนบุรี ฉะเชิงเทรา อุทัยธานี ชัยนาท และนครสวรรค์

สำหรับภัยแล้งสร้างความเสียหายต่อพืชฤดูแล้งสำคัญ คือ ข้าว มันสำปะหลัง และอ้อย ทำให้ราคาปรับตัวขึ้นได้ในระยะสั้น แต่ด้วยแรงฉุดด้านผลผลิตที่ลดลงจะเป็นปัจจัยฉุดรายได้เกษตรกรในช่วง 4 เดือนแรกของปี 2563 ให้หดตัวในกรอบ 0.5-1.0% จากงวดเดียวกันของปีก่อน

ผลกระทบจากภัยแล้งที่เร็วและมีโอกาสยาวนานกว่าปกติ ทำให้ศูนย์วิจัยกสิกรไทยมองว่า จะกระทบต่อความสูญเสียทางเศรษฐกิจอาจอยู่ที่ราว 17,000-19,000 ล้านบาท หรือคิดเป็น 0.10-0.11% ของ GDP

ทั้งนี้ต้องติดตามระดับความรุนแรงของภัยแล้งอย่างต่อเนื่องโดยเฉพาะในช่วงเดือน มี.ค.-เม.ย. 2563

จากสถานการณ์ภัยแล้งที่บ่งบอกถึงความรุ่นแรงมากขึ้น ซึ่งทำให้ได้รับผลกระทบไปทุกภาคส่วน แต่กลับกันก็ยังมีกลุ่มธุรกิจหนึ่งได้รับอานิสงส์จากสถานการณ์ภัยแล้ง อย่างกลุ่มแรก คือผู้ผลิตน้ำประปาจำหน่ายไปยังครัวเรือน และตามโรงงานอุตสาหกรรม และต่อมาเป็นกลุ่มจำหน่ายน้ำดื่มประเภทต่าง ๆ เป็นต้น

โดยในกลุ่มน้ำประปา อาทิเช่น บริษัท จัดการและพัฒนาทรัพยากรน้ำภาคตะวันออก จำกัด (มหาชน) หรือ EASTW, TTW และ WHAUP เป็นต้น